Türk Tarih Kurumu Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ve İzmir Valiliği iş birliğiyle düzenlenen Türkiye İktisat Kongresi 2023, aslına uygun olarak yeniden yapılan İzmir İktisat Kongresi binasında başladı

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse’nin de hazır bulunduğu açılış törenine, İzmir Vali Vekili Hulusi Doğan, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Başkanı Muzaffer Şeker, Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Birol Çetin ile yurt içinden ve yurt dışından çok sayıda bilim insanı, iktisatçılar, maliyeciler, bürokratlar ve protokol üyeleri katıldı. 

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesinin de katkı sağladığı etkinlik çerçevesinde; Türkiye Cumhuriyeti’nin tarım, sanayi, ticaret, turizm, finans ve kalkınma yolculuğu masaya yatırılıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın mesajının okunduğu kongrenin açılışında konuşan İzmir Vali Vekili Hulusi Doğan yüz yıl önce aynı alanda düzenlenen İzmir İktisat Kongresi binasının tarihi sürecindeki rolünü anlattı. Geçmiş dönemlerde yıkılan binanın İzmir Valiliğinin girişimleriyle yeniden aslına uygun yapıldığını ve yüz yılın ardından kongrenin yine aynı alanda yapılmasının önemli olduğunu ifade etti. 

Geçmişin Tecrübelerinden İstifade Etmemiz Lazım 

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, Kurtuluş Savaşı'nın ardından Türkiye'nin büyük atılımlar gerçekleştirdiğini, bunda İzmir'de gerçekleştirilen ilk İktisat Kongresinin büyük payı olduğunu söyledi. Çam, “Dokuz Eylül’deki zaferle birlikte bu şehirde iktisadi mücadele başlatıldı ve masa başında zaferler kazanılarak bu süreç tamamlandı. Tahıl koridorunun durdurulduğu günlerde, ekonomik olarak nasıl bir sıkıntının yansıyacağının belli olmadığı bir dünyada, burada yaşananların tecrübelerinden istifade etmemiz lazım. Bu coğrafyada yaşam kolay değil. Her alanda güçlü şekilde çalışmalara devam etmeliyiz. 100 yıl önce verilmek istenen mesajları almış ve güncellemiş olarak devam etmemiz gerekiyor. 100’üncü yılımızı kutlarken tecrübeleri ciddi şekilde desteklememiz ve geliştirmemiz gerekiyor. Bizim her şeyi yeniden sorgulayarak temelden aldığımız birikimlerle mücadelemize devam etmemiz gerekiyor” şeklinde konuştu.

Ekonomik Bağımsızlık Türkiye Yüzyılı Vizyonunun Temeli

Kongrede “İslamiyet’in İlk Devirlerinde İktisadi Hayat” oturumunun başkanlığını üstlenen  Rektör Prof. Dr. Köse, yaptığı sunumda iktisadî bağımsızlıkla güçlendirilmeyen siyasî bağımsızlıkların kalıcı olamayacağını kaydetti.

Ülkelerin iktisadi rekabetlerinin oldukça yoğun yaşandığı yeni dünya düzeninde Türkiye’nin bunun farkında ve oldukça sağlam adımlar atarak ilerlediğini aktaran Rektör Prof. Dr. Köse, "Yeni Türkiye’miz layık olduğu yüksek düzeye ulaşabilmek için iktisadi bağımsızlığın temel unsur olduğunun farkındadır. Ekonomik bağımsızlık, 1923 İzmir İktisat Kongresi’nden bu yana, ülkemiz için temel bir unsurdur. Türkiye Yüzyılı vizyonu, son 20 yılda güçlü altyapı ve siyasi istikrar üzerine inşa edilmiştir. Türkiye ekonomisi artık 1990’lardaki kadar kırılgan değil. Ekonomi, şoklara daha dayanıklı ve yeterli haline geldi. Dışa bağımlılık azaldı ve ekonomik olarak bağımsız bir hale gelme yolunda hızla ilerliyor” dedi.

Toplumsal Seferberlik İle Bu Ruhu Sahiplenmeliyiz

Özellikle özel sektörün ilerlemesinde üniversitelerin bir lokomotif görevi görecek şekilde konumlandırılmasının önemine işaret eden Rektör Prof. Dr. Köse, “Türkiye’nin ticari dinamizmi ve gücü, Doğu ile Batı arasındaki stratejik konumu, bir enerji merkezi olarak artan rolü, nüfusun girişimci ruhu, genç ve büyük nüfusu Türk ekonomisinin güçlü yönleridir. Millî Teknoloji Hamlesi’nin en büyük güvencesi, toplumsal seferberlik ruhuyla bu sahiplenmenin sürdürülmesidir. Bu yerli hamle, Türkiye’nin dış politika, ekonomi, sanayi, dijitalleşme ve sağlık alanları başta olmak üzere her alanda özgün ve bağımsız politikalar izlemesini sağlayacak bir girişimdir” diye konuştu. Son 20 yıllık başarı hikâyesinin güçlü altyapı hamleleriyle ilerlediğine işaret eden Prof. Dr. Köse,  savunma ihtiyaçları ve askeri teçhizat için yüksek dışa bağımlılığını çözen bir Türkiye’nin artık dünyaca kabul edilen bir başarının aktörü olduğunu vurguladı. Rektör Prof. Dr. Köse, “Özellikle ulaşım, lojistik, sağlık, eğitim, savunma sanayi, milli teknoloji girişimi, sanayi ve imalat alanlarındaki stratejik altyapı yatırımları, Türkiye ekonomisini dönüştürmeye yardımcı oldu. Türkiye çok daha güçlü bir bölgesel ekonomik ve küresel siyasi ağırlık merkezi olacak şekilde ilerlemektedir. Türkiye'nin bütünlük ve bağımsızlığına göz dikmiş ülkeler için bu durum ciddi bir sorun oluşturmaktadır” dedi.
Oturum Prof. Dr. Mustafa Demirci, Doç. Dr. Tahsin Koçyiğit, Arş. Gör. Abdullah Burgu’nun sunumlarıyla tamamlandı.

İktisadi Bağımsızlık Elzemdir

Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Başkanı Muzaffer Şeker, Türkiye İktisat Kongresinin, iktisadi bağımsızlık çabalarının bir yansıması olduğunu vurguladığı konuşmasında, uygulamaya koyulan Milli Teknoloji Hamlesinin önemine işaret etti. Prof. Dr. Şeker, “Kendi üretimimiz ve yerli kaynaklarımızı kullanarak ekonomimizi güçlendirmek, sürdürülebilir bir büyüme ve refah düzeyi sağlamak için elzemdir. Bu amaçla uygulamaya koyulan Milli Teknoloji Hamlesi bağımsızlık hedefinin sağlam bir zemine oturması için teknolojik altyapısını oluşturmaktadır. Ancak, bağımsızlık sadece içeride atacağımız adımlarla değil, aynı zamanda uluslararası iş birlikleriyle de güçlenir. İktisadi bağımsızlık her ülkenin ana hedeflerinden biri olmuştur. Tarihten günümüze uluslararası ortaklıklar ve imzalanan paktlar, ekonomik alanda Türkiye için büyük önem taşımaktadır. Dünya ekonomisindeki değişimler ve küresel gelişmeler karşısında Türkiye, aktif bir dış politika izleyerek çeşitli ülkeler ve bölgesel oluşumlarla iş birliği yapmıştır. Kendi üretimimiz ve yerli kaynaklarımızı kullanarak ekonomimizi güçlendirmek, sürdürülebilir büyümeyi ve refah düzeyini sağlamak elzemdir. Tarihten günümüze uluslararası ortaklıklar ekonomik alanda Türkiye için büyük önem taşımaktadır” sözlerine yer verdi. 

Tarih Bir Akıştır

Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Birol Çetin de Atatürk’ün Nazilli basma fabrikasının kapısında cumhuriyetin 15’inci yılında çekildiği fotoğrafı göstererek “Fabrika kapısının önünde ‘Her fabrika bir kale’ ve ‘Dünü unutma bugünü iyi anlarsın’ yazıyor. Dünü unuttuğumuz için bugün bazı şeyleri anlamakta zorlanıyoruz. Tarih aslında bir akıştır, hiçbir şey bitmemiştir. Bugün misaki iktisadi ilkelerine baktığımızda bize ne kadar lazım olduğunu anlıyoruz. Biz burada sadece kongre sonrası dönemi dikkate almadık. Daha önceki dönemlerde iktisadi hayattaki uygulamalarla ilgili de çok sayıda makale var. Burada esas mesaj, biz ne emperyalistlerin dayattığını kabul ettik ne de onlarla bir olup emperyalist politika izledik. Kongrenin bize verdiği mesaj bu oldu” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Çetin, kongre için 186 tebliğin geldiğini, bunu 87'ye düşürdüklerini, kongrede İzmir'deki üniversitelerin katılımıyla 126 bildirinin sunulacağını sözlerine ekledi.

İki gün boyunca düzenlenecek 30 oturumda, İslamiyet’in ilk devrilerinden günümüze iktisat politikaları, teorileri, kurumları, uygulamaları ve iktisadi dönüşümler ele alınacak. Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, İzmir Demokrasi Üniversitesi, Bakırçay Üniversitesi, Yaşar Üniversitesi ve İzmir Ekonomi Üniversitesinin de katkı sağladığı etkinlik çerçevesinde; Türkiye Cumhuriyeti’nin tarım, sanayi, ticaret, turizm, finans ve kalkınma yolculuğu masaya yatırılacak. Dokuz Eylül Üniversitesi tarafından düzenlenen “İzmir’in Dünü ve Bugünü” sergisine de ev sahipliği yapacak olan etkinlik, ilgili herkesin katılımına açık olacak.