Prof. Dr. Mandal’ dan İKÇÜ’ye Yapay Zekâ Tebriği
İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi ev sahipliğinde İKÇÜ Sağlıkta Yapay Zekâ Topluluğu(IKCMAI), SBÜ TeknoTıp Kulübü, Cerrahpaşa Sağlıkta Yapay Zeka Kulübü(CESAY), Marmara Üniversitesi Sağlıkta Yapay Zeka Kulübü (MUSAYZEK), Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Sağlıkta Hesaplamalı Bilimler ve İnovatif Teknoloji Topluluğu(KSBÜ SHBİTT), Konya Teknik Üniversitesi Yapay Zekâ ve Görüntü İşleme Topluluğu(KTUN YAZGİT)’nun katkılarıyla düzenlenen 1.Ulusal Sağlıkta Yapay Zeka Öğrenci Kongresi tamamlandı.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal’ın açılış sunumu ile başlayan kongre, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan, Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürü Dr. Mahir Ülgü, İKÇÜ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Esra Meltem Koç’un konuşmalarıyla devam etti.
Türkiye Stratejik Bakışı ile Önemli Bir Aktör Oldu
Çevrimiçi yapılan kongrede konuşan İKÇÜ Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, bilim ve teknolojideki gelişmelerin ışığında ilerleyen gelişmelerin bugün için en üst noktasının yapay zekâ olduğunu söyledi. Yapay zekâ konusunda hem TÜBİTAK hem de TÜSEB’in önemli çalışmalarının olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Köse, “İnsan yerine düşünen, işi yapış süreçlerde öğrenen makineler, sağlık alanındaki karmaşık çok sayıda işlemi çözer hale geldi. Sağlık hizmetlerinde yapay zekâ, süreç içinde yaşanan hataların önlenmesine ve olumsuzlukların ortaya çıkmamasına yönelik sağladığı yarar ile giderek daha fazla uygulama alanı bulacak gibi de görünüyor. Türkiye de bu alanda yetkin kurumların ortaya koyduğu stratejik bakış ile önemli bir aktör haline geldi. Türkiye, sağlık sektöründe son yıllarda yaptığı atılımla birlikte dünyanın örnek sağlık sistemlerinden birini inşa etti. COVID Pandemisinde alt yapının ne denli sağlam olduğunu tüm dünyaya da gösterdi. Bu yönetimleri için Sayın Bakanımıza ve yönetimine de en kalbi şükranlarımı sunuyorum.” dedi.
Geleceğin Bilim İnsanlarının İlgisi Memnuniyet Verici
Türkiye’nin sağlık sektöründe son yıllarda yaptığı atılımla birlikte dünyanın örnek sağlık sistemlerinden birini inşa ettiğini kaydeden Rektör Prof. Dr. Köse, COVID pandemisinde alt yapısının ne denli sağlam olduğunu tüm dünyaya gösterdiğini söyledi. İKÇÜ’nün ilkini üstlendiği kongrenin de geleceğin bilim insanlarının katılımlarıyla yapılmasının önemine vurgu yapan Prof. Dr. Köse, “İnsan kaynağı yanında teknolojik imkânlarını geliştirmiş bir ülke olarak Türkiye’nin sağlık sistemine akademinin daha fazla katkı vermesine ihtiyaç olduğunun bu vesileyle altını çizmek isterim. Bu kongre akademik bakışa ilişkin yeni perspektifleri elbette kazandıracaktır. Ama esas önemli olan, öğrencilerimizin bu türden bir kongreyi yapıyor olmaları. Akademik hayatın ilk basamağında geleceğin bilim insanları olarak öğrencilerimizin alana ilgi duymalarını oldukça önemsiyorum. Türkiye’de alanda önemli çalışmaları bulunan kıymetli bilim insanlarını bir araya getirdiler ve tüm öğrenciler için örnek bir uygulamaya böylelikle imza attılar. Ben bu kongreye katkı veren, ülkemizin en önemli kurumları ile akademisyenleri ve uygulayıcıları bir araya getiren öğrencilerimizi, onların hocalarını yürekten kutluyorum. Bilimsel olarak önemli sonuçların ortaya çıkarmasını umduğum kongrenin hayırlara vesile olmasını diliyor, birikimleriyle öğrencilerimize yol gösterecek katılımcılarımıza şükranlarımı sunuyorum.” şeklinde sözlerini tamamladı.
Yaklaşımımız “Birlikte Geliştirme ve Birlikte Başarma”
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Küresel salgın ve iklim değişikliği gibi önemli güçlük alanlarında çözüm oluşturulması için “birlikte geliştirme ve birlikte başarma” yaklaşımının çözüm oluşturmada önemli bir adım olduğunu kaydetti. Prof. Dr. Mandal, “Ar-Ge ve yenilik sistemlerinin gelişimi için önem taşıyan özelliklere bakıldığında gerekli olan tüm sistem bileşenlerinin birlikte çalışması ve sinerji oluşturması yüksek önem taşıyor. Ar-Ge ve yenilik ekosistemleri tarafından gerçekleştirilmesi beklenen işlevlerde nitelikli bilgi ve nitelikli insan kaynağının harekete geçirilmesi ve çeşitli aktörlerin arasında etkileşimlerin yüksek olması stratejik bir özelliktir. Son yıllarda gerçekleştirilen yeni stratejik yaklaşımımız sayesinde de önemli gelişmeler elde etmiş bulunuyoruz. Nitelikli bilgi ve nitelikli insan kaynağı odağında yeni stratejik yaklaşımımız olan “birlikte geliştirme ve birlikte başarma” yaklaşımı, Ar-Ge ve yenilik ekosistemimizin daha büyük hedefleri gerçekleştirmesinin önünü açmış bulunuyor. Küresel salgın ve iklim değişikliği gibi önemli güçlük alanlarında çözüm oluşturulması için son derece kritik olan bu yaklaşım sayesinde geleceğini bilim temelinde çizen bir ekosisteme dönüşüm sağlıyoruz.” şeklinde konuştu
Yerli Aşıda En Önemli İkinci Gücümüz Öğrencilerimiz
TÜBİTAK’ın bilgiyi üreten kurumlarla bilgiyi kullanan paydaşları bir araya getirmedeki rolünün büyük olduğunu söyleyen Prof. Dr. Mandal, çıktı ve etki odaklı nitelikli iş planları oluşturma süreçlerini desteklendiğini kaydetti. “COVID-19 Türkiye Platformu, küresel salgına neden olan SARS-CoV-2 virüsüne karşı bağışıklık kazanılmasına yönelik aşı adayları ve tedavi odaklı çözümlere yönelik ilaç adaylarının geliştirilmesi odağında oluşturuldu. Toplamda 49 farklı kurum ve kuruluştan 436 araştırmacının yer aldığı platformun her bir aşamasında belirleyici rol aldık. Toplam 7 aşı ve 10 ilaç geliştirme projesi olmak üzere 17 farklı projeye odaklanan araştırmacıların 118’i üniversiteden, 67’si kamu Ar-Ge biriminden, 38’i özel sektörden ve 213’ü bursiyer olarak bu seferberliğimizde yer aldı. Öğrenci arkadaşlarımızdan ciddi destek aldık. Türkiye de aşı geliştirilmesinden en önemli ikinci gücümüz siz öğrencilerimizden gelen güçtür. 1162 bursiyer, üniversite ve sanayinin birlikte yer aldığı 308 projede yetiştiriliyor. STAR programı ile lisans öğrencilerine odaklı çağrılarda 3 bin 043 öğrenci Ar-Ge projelerine dahil edildi. Avrupa Komisyonu tarafından yayınlanan 2021 yılı Türkiye İlerleme Raporu’ndaki 25. fasıl olan Bilim ve Araştırma faslında ülkemiz için değerlendirmelere yer verildi.” dedi
Fikir Aşamasından Pazara Kadar Olan Faaliyetlere Destek
Girişimcilik alanında ise BiGG Girişimcilik Destek Programı ile ilgili veriler aktaran TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal mühendislik, tıp ve temel bilimlerin sağlık teknolojileri geliştirmedeki ortak çalışmalarının önemine değindi. Prof. Dr. Mandal, “Fikir aşamasından pazara kadar olan faaliyetlerin desteklenmesini, böylece nitelikli girişimciliğin özendirilmesi ve uluslararası rekabet gücü olan, yenilikçi, teknoloji düzeyi yüksek ürün ve hizmetleri geliştirebilen başlangıç firmalarının oluşturulmasını sağlıyoruz. Toplam üç aşamadan oluşan süreçte öncelikli alanlarımız akıllı ulaşım, akıllı üretim sistemleri, enerji ve temiz teknolojiler, iletişim ve sayısal dönüşüm, sağlık ve iyi yaşam ile sürdürülebilir tarım ve beslenme olarak belirlenmiş bulunuyor. Yapay zekâ, giyilebilir teknoloji ürünlerine uzanan 34 farklı erken aşama teknoloji tabanlı girişime yatırımlarla birlikte Tech-InvesTR Programı ile yakın zamanda ulusal ve uluslararası toplam 5 fonun kurulmasını öngörüyoruz.” diye konuştu.
İKÇÜ’nün Bu Alanda Başlattığı Girişimleri Tebrik Ediyorum
Yapay zekâ konusunda öğrencilerden gelen destek ve etkinliklerin kendilerini memnun ettiğini belirten TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Mandal, “İKÇÜ’nün de çıkarmış olduğu son derece kapsamlı bir dergi var. Katkıda bulunan hocalarımıza Meltem Hocamızın nezdinde teşekkür ediyorum. Sınırı olmayan bir alandan bahsediyoruz. Üniversitemizin de bu alanda başlattığı girişimleri tebrik ediyorum. En büyük teşekkürü de öğrenci arkadaşlarımıza sunuyorum. Devam edecek oturumlarda konunun etik boyutu da dâhil olmak üzere tüm yönleriyle ele alınacağı çalışmaların, sunumların bizlere girdi oluşturacağı, gelecekteki politikalarımıza da katkıda bulunacağı inancıyla emeği geçen tüm katılımcılara teşekkür ediyorum.” dedi.
Yapay Zekâ Uygulamaları Sağlık Sektörüne Çok Hızlı Adapte Oldu
İKÇÜ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Esra Meltem Koç, 2020 yılında uluslararası olarak yapılan yapay zekâ kongresinde Prof. Dr. Melih Bulut ile görüşmelerinin ardından topluluk kurma aşamasına geldiklerini aktardı. Pandemi sürecinde yapılanmalarını hızla tamamlayarak birçok çevrim içi etkinlik düzenlediklerini belirten Doç. Dr. Esra Meltem Koç, “Danışmalığını üstlendiğim topluluk öğrencilerimizle pandemi sürecine denk gelmesine rağmen rektörlüğümüzün, genel sekreterliğimizin de destekleriyle kuruluş aşamasını geçerek birçok etkinliğe imza attık. Yoğun ders süreçlerinde bile bu konuya olan ilgileri ve katkıları için öğrencilerimize teşekkür ediyorum. Dijitalleşen sağlık sektöründe yapay zekâ uygulamalarının etkisinin giderek büyüdüğünü görmekteyiz. Dijital dönüşüm ile birlikte gelen yapay zekâ uygulamaları sağlık sektörüne çok hızlı adapte olmuştur. Bu noktada bizlere destek olan kongremize olan değerli katkılarınız için siz değerli hocalarımıza da minnetlerimi sunuyorum.”dedi.
Türkiye’ye Sağlık Bilişimi Güneşi İzmir’den Doğar
Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürü Dr. Mahir Ülgü de yapay zekânın alt bileşenleri olan tüm uygulamaların veri tabanlarının ülkemizde mevcut olduğunu aktararak bunu da pandemi sürecinde tüm dünyaya ispat ettiklerini söyledi. Dr. Mahir Ülgü: "65 yaş üstü olup kronik hasta olan aynı zamanda sadece radyoterapi gören kadın hastalara aşı uygulansın dendiğinde biz bu nüfusu çıkarıp bir kenara koyabildik. Kaçıncı doz aşı, hangi coğrafi bölgede, hangi yaşa, cinsiyete, nerede kimin yaptığı, gümrükten ne zaman girdiğine kadar tüm bilgiler altyapımızda var. Bu veri kaynağına böyle bir petrol yatağına sahibiz. Bizim bu yatağı işleyecek gençlere ihtiyacımız var. Ben burada bu gençleri gördüm. Bu beni çok duygulandırdı. Kendilerine şükranlarımı sunuyorum. Ben onlar için ne gerekiyorsa yapmaya hazırım. Türkiye’ye sağlık bilişimi güneşi İzmir’den doğar. Bu konudaki başlangıç hareketi bu kongrede olduğu gibi İzmir’den oldu “ şeklinde konuştu
TURKOVAC’’ın Geliştirilmesi Sürecinde Aktif Rol Aldık
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan, günümüzde artık ne zaman ve nereye kadar yapay zekâ konusunun cevabının önemli hale geldiğini belirtti. Yapay zekâ kullanımında matematiğin hiçbir zaman devre dışı kalan bir unsur olmadığını aktaran Prof. Dr. Erhan Akdoğan, “Sağlık sektöründe yapay zekânın çok etkili şekilde kullanıldığını görüyoruz. Sağlık profesyonelleriyle, mühendisleri aynı zeminde buluşturan işbirliği bizi daha ileri bir noktaya getirecektir. Nasıl Endüstri 4,0’dan bahsediliyorsa ki artık 5,0 gibi kavramlara da geçilmeye başlandı; sağlıkta da 4.0 sürecini yaşadığımızı söyleyebiliriz. Özellikle pandemi sürecinde tüm dünyada hem yapay zekânın kullanımı hem de dijital teknoloji ve robotik teknolojilerinin kullanımı bunu bize gösterdi. TUSEB olarak Sağlık Bilgi Sistemleri Müdürlüğümüzle birlikte ortak çalışmalar yapıyoruz. Yerli aşımız TURKOVAC ın geliştirilmesi sürecinde, gönüllerin tespiti, başvurusu, alınması gibi kriterlerin belirlenmesi sürecinde karar destek sistemlerini aktif olarak kullandık.” dedi.
Kimler Katıldı?
Prof.Dr. Songül VARLI , TÜSEB Türkiye Sağlık Veri Araştırmaları ve Yapay Zeka Uygulamaları Enstitü Başkanı, Prof. Dr. Melih Bulut, Gökhan HATİPOĞLU, Virasoft, Patolojide Yapay Zeka Uygulamaları, İlker Gelişen, Yakın Doğu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Yapay Zeka ve İlaç Araştırma Geliştirme, Prof. Dr. Ali Serdar FAK, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Doç.Dr.Murat CEYLAN, AIVISIONTECH, Yenidoğan sağlık durumlarının tespitinde termal görüntüleme ve yapay zeka (ai2neo), Dr.Ali ERTÜRK, Institute of Tissue Engineering and Regenerative Medicine (iTERM, Yeni Nesil Biyomedikal Çözümler için Yapay ZekaTabanlı Görünüleme Yöntemleri Prof. Dr. Aydoğan ÖZCAN, Electrical and Computer Engineering Department & California NanoSystems Institute, University of California Los Angeles, Mobil Mikroskoplar, Tele-Tıp ve Derin Öğrenme, r. Öğr. Üyesi Can ÖZLÜ, Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi, Prof. Dr. Kaan ORHAN, Ankara Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Yapay Zekâ ve Derin Öğrenme Teknolojileri: Gelecekte neler bekliyor? Prof. Dr. Ali Serdar FAK, Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aritmi örneğinden: yapay zekâ ne yapar, biz ne yaparız? Arş.Öğr.Gör. İlkim Ecem EMRE, Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü, Hastalık Tespitinde Makine Öğrenmesi, Doç. Dr. Utku KÖSE, Süleyman Demirel Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Sağlıkta Zeki Karar Destek Sistemleri, Prof. Dr. Türker KILIÇ, Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı, Doç.Dr. Tunç LAÇİN, Deniz Can ALIŞ, Hevi AI, Tıbbı Görüntülemede Yapaya Zeka: Hevi AI, Albert Health, Dr. Selahattin ÇOLAKOĞLU, Dijital Hastalık Yönetimi ve Ses Teknolojisi, Yolmed – İnt. Dr. Musa Batuhan YOLCU, Sağlıkta Arttırılmış Gerçeklik, Sanal Gerçeklik, 3 Boyutlu Yazıcı kullanımı, Yeşil Science – Dr.Yusuf YEŞİL, Mobil Sağlık ve Yapay Zekâ Uygulamaları, Prof. Dr. Süleyman SEVİNÇ, Labenko Bilişim A.Ş. Prof.Dr.Özer MAKAY, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Trepanasyondan Robotik Cerrahiye, Prof.Dr. Bülent ÖNAL, İstanbul Üni. Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Ürolojide Robotik Cerrahi, Bekir Yavuz, Cordamed Biomedikal Mühendislik, Robotik Cerrahi Teknolojisi, Av. Sabire Sanem Yılmaz, Sağlıkta Yapay Zeka Hukuki Boyutu
Öğrenci Toplulukları
Muhammed Halil Leygara, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlıkta Yapay Zekâ Topluluğu Başkanı
Cemre Karabacak, Sağlık Bilimleri Üniversitesi TEKNOTIP Kulübü Başkanı
Birkan Yenitürk, Cerrahpaşa Sağlıkta Yapay Zeka Kulübü Başkanı
Alper Eriç, Marmara Üniversitesi Sağlıkta Yapay Zeka Kulübü Başkanı
Ahmed Mesih Karaduman, Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Sağlıkta Hesaplamalı Bilimler ve İnovatif Teknoloji Topluluğu Başkanı
Fatih Furkan Ersoy, Konya Teknik Üniversitesi Yapay Zekâ ve Görüntü İşleme Topluluğu Başkanı